استنطاق قرآن

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری دانشگاه تهران

2 استاد دانشگاه تهران

چکیده

استنطاق قرآن یعنی طرح پرسش در پیشگاه قرآن و طلب نطق و پاسخ از آن. این تعبیر، نخستین بار از سوی امام علی(ع) مطرح گردیده است. عالمان دینی آن را بر تفسیر قرآن به قرآن، تأویل، تفسیر موضوعی و استنباط از قرآن اطلاق کرده اند که هر یک، بعدی از ابعاد استنطاق را در بر می گیرد. استنطاق قرآن، دارای مبانی محکم و روشنی مانند جامعیّت قرآن، جاودانگی قرآن و نظام مندی قرآن است؛ اما از جهت این که پرسش ها در چه حوزه‌ای می تواند باشد و هم از این جهت که استنطاق قرآن، از عهده ی چه کسی بر می آید، میان دانشمندان اختلاف نظر وجود دارد. با تأمّل در سخن هر گروه، معلوم می شود که اختلاف موجود، ناشی از تفاوت نگاه ‌است. ظرفیّت گسترده ی قرآن کریم، این امکان را به وجود آورده‌است که هم گستره‌ی طرح سؤال در برابر قرآن بسیار وسیع باشد و هم غیر معصوم (ع)، بتواند با کسب شایستگی لازم، از عهده‌ی مراتبی از استنطاق قرآن برآید.

کلیدواژه‌ها