واکاوی نسبت حقیقت و معنا در قرآن در نظر علامه طباطبایی (ره)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم؛

2 دانشجوی دکتری تفسیر تطبیقی دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم،

چکیده



تنزیل قرآن از منبع حقیقتی است که مصحف شریف و ظاهر قرآن صورت نازلۀ آن بوده و در تناظر با عالم تکوین است. از طرفی قواعد زبان­شناسی و وجود­شناسی خاص قرآن؛ بین الفاظ، معانی و حقایق آن ارتباط برقرار نموده و تناسب هستی و قرآن را با یکدیگر نمایش می­دهد. وصول به این تناسب، چیستی تأویل را روشن، مانع از ورود اغیار به تعریف تأویل شده و استفاده از قرآن را روش­مند و تفسیر به رأی را طرد می‌کند. در این مقاله که به روش توصیفی تحلیلی مدون شده، به دنبال دستیابی به نسبت الفاظ، معانی و حقیقت قرآن در نظر علامه طباطبایی برآمده؛ که حجیت ظواهر، اهمیت حقایق قرآنی و ارتباط وجودی ظاهر و باطن، نتایج حاصله از این بحث می‌باشد.








کلیدواژه‌ها


[1]. قرآن کریم.
[2]. نهج‌البلاغه.
[3]. آژند، آتش (1369). تاریخ حروفیه. تهران، مولی.
[4]. ابن­تیمیه (1416). مجموعۀ فتاوی. تحقیق مروان کجک، مصر، دارالکلمه الطیبه.
[5]. ــــــــــــ (؟). الاکلیل فی المتشابه و التأویل. تصحیح: محمد شحاته، مصر، دارالایمان.
[6]. إبن عربی الحاتمی الطائی، أبوعبدالله محمّد بن علی(؟). الفتوحات المکّیّة. بیروت، دارصادر.
[7]. ابن فارس (1404). معجم مقاییس اللغة. قم، مکتب الإعلام الإسلامی.
[8]. ابن منظور، محمد بن مکرم (1375). لسان العرب. بیروت، دارصادر.
[9]. باطنی، باطنی (1398). زبان و تفکر (مقالات زبان­شناسی). تهران، نشر آگه.
[10]. جرجانی، علی بن محمد (1370). التعریفات. چاپ چهارم، تهران، ناصرخسرو.
[11]. جوادی آملی، عبد­الله (1378). تسنیم (تفسیر قرآن کریم)، تحقیق و تنظیم محمد حسین الهی‌زاده، قم، مرکز نشر إسراء.
[12]. راغب اصفهانی، حسین بن محمد (1412). مفردات ألفاظ القرآن‏. تحقیق: داوودی، صفوان عدنان‏، بیروت، دار الشامیة.
[13]. شاکر، محمد کاظم (1388). روش­های تأویل قرآن. قم، بوستان کتاب.
[14]. طباطبایی، سید محمد حسین (1390). المیزان فی تفسیر القرآن. بیروت، مؤسسة الأعلمی للمطبوعات‏، چاپ دوم، ج‏1، ج2، ج3، ج4، ج10، ج11، ج13، ج14 و ج16.
[15]. ــــــــــــــ (1360). رسالة الولایة. قم، مؤسسة اهل­البیت.
[15]. ــــــــــــــ (1417). توحید علمی و عینی. چاپ دوم، مشهد، نشر علامه طباطبایی.
[17]. ــــــــــــــ (1387). مجموعة رسائل. قم، بوستان کتاب.
[18]. ــــــــــــــ (1423ق). الإعجاز و التحدی.، بیروت، مؤسسة الأعلمی للمطبوعات.
[19]. ــــــــــــــ (1388). قرآن در اسلام‏. چاپ سوم، قم، بوستان کتاب.
[20]. طوسی، نصیر الدین (؟). اساس الاقتباس. تهران، انتشارات حکمت.
[21]. غزالی، ابوحامد محمد (1411). جواهر القرآن. الطبعة الثالثة، بیروت، دار احیاءالعلوم.
[22]. فراهیدی، خلیل بن احمد (1408). کتاب العین. بیروت، موسسه الاعلمی للمطبوعات.
[23]. قرشی بنایی، علی اکبر (1371). قاموس قرآن، چاپ ششم، تهران، دار الکتب الإسلامیة.
[24]. مرتضی زبیدی، محمد بن محمد (1385). تاج العروس من جواهر القاموس. بیروت، دارالهدایه.
[25]. مصطفوی، حسن (1368). التحقیق فی کلمات القرآن الکریم. تهران، وزارت ارشاد.
[26]. معرفت، محمدهادی (1410). التمهید فی علوم القرآن‏. چاپ سوم، قم، مرکز مدیریت حوزه.
[27]. ملاصدرا، محمدبن ابراهیم (1391). شرح اصول کافی، تهران، مکتبة المحمودی.
[28]. ــــــــــــــ (1371). مفاتیح الغیب. ترجمه و تعلیق محمد خواجوی، تهران، انتشارات مولی.
[29]. موسوی خمینی، سید روح الله (1378). تفسیر سورۀ حمد. چاپ پنجم، تهران، مؤسسة تنظیم و نشر آثار امام خمینی.