حدیث «أُمِرْتُ أَنْ أُقاتِلَ الناس...» از جمله مهمترین مستندات احکام جهاد به شمار میآید. مستشرقان و تکفیرگرایان با استناد به این حدیث ـ و البته سایر ادله ـ جهاد در اسلام را خشونتبار معرفی میکنند لکن واکاوی سندی این حدیث بیانگر مخدوش بودن آن است. برخی منابع رجالی نشان میدهد در هر یک از طرق این حدیث، افراد ضعیف، متهم به کذب و یا کسانی وجود دارند که دربارۀ آنها توصیفی وارد نشده است. در این مقاله بررسی رجالی بیشتری با نگاه به مبانی شیعی صورت پذیرفته است. همچنین بررسی محتوایی حدیث در قالب عرضۀ حدیث بر قرآن و سیرۀ پیامبر(ص) و نیز تحلیل واژگان حدیث، حاکی از معنایی متفاوت از فهم رایج آن است. به علاوه توجه به روح حاکم بر آیات قتال در قرآن و دفاع از مظلومان و سرزمینهای اسلامی در کنار اولویت صلح و مدارا، مؤلفههای دیگری است که به لحاظ محتوایی حدیث یاد شده را بیاعتبار میکند. همچنین با وجود تواتر حدیث مذکور نزد اهل سنت، در مجامع حدیثی مشهور شیعه ذکری از آن به میان نیامده است و تنها فقها بدان استناد کردهاند.
[45]. عبدالمحمدی، حسین (1391). «نقدی بر دیدگاه مستشرقان دربارۀ نقش جهاد در گسترش اسلام». فصلنامۀ علمی پژوهشی تاریخ، فرهنگ و تمدن اسلامی، سال سوم، تابستان، شماره7، صص7-26.
[46]. عسقلانی، احمد بن علی بن حجر (1390). لسان المیزان. بیروت، موسسة الأعلمی للمطبوعات.
[47]. ـــــــــــ (1379). فتح الباری. بیروت، دار المعرفه.