درونی سازی اصول مدیریتی با توجه به نامه‌های امام علی(ع)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی دانشگاه شهید مدنی آذربایجان

چکیده

هر اجتماعی برای نیل به اهداف طراحی شده، و با توجه به ساختارش نیازمند نوعی مدیریت است. اندیشه اداره کردن مربوط به روزگار معاصر نیست. بلکه از دیرباز، بشر متوجه بود که برای رسیدن به آرمان‌های خود، ناگزیر باید با بهره‌گیری از تمامی امکانات و رهبری این امکانات به سوی رسیدن به آن اهداف معین اقدام نماید. شیوه رهبری و مدیریت هر جامعه‌ای بستگی به ساخت فرهنگی آن جامعه دارد. از این‌رو چگونگی مدیریت و همچنین نهادینه کردن اصول مربوط به آن از اهمیت بالایی برخوردار است. از منظر اسلام بنابه تبیین علی(ع) حکومت بار سنگینی است که خداوند برعهده زمامداران قرار داده، چهار چوب مشخص و اصول منضبطی بر آن تعریف نموده است.
در خصوص حکومت عدالت محور و مردم گاری علی(ع) کتاب‌ها و مقالات بسیاری به رشته تحریر در آمده است. آن‌چه در این نوشتار در پی آنیم، چگونگی فرهنگ سازی اصول مدیریتی مبتنی بر مکتب الهی از سوی آن حضرت می‌باشد. آن پیشوای بی‌همتا در اندک زمان خلافت خود، سعی وافر داشت تا حاکمان منتصب به خلافت اسلامی، عدالت محوری، امانت‌انگاری قدرت و حفظ کرامت انسانی را در شیوه مدیریتی خود، به عنوان یک هدف مقدس و الهی بنگرند و در طول حاکمیت خود، از اصول اخلاقی، خدا محوری و تقوا پیشگی تبعیت نمایند و عشق به انسان‌ها را سرلوحه خویش قرار دهند. زیرا تنها راه رستگاری بشریت و تکامل جامعه، از بعد حاکمیتی، همان است که علی(ع) ترسیم نموده است.

کلیدواژه‌ها


1]. The Holy Qur’an
[2]. Nahj al-Balagha
[3]. Al-Kulayni, Muhammad b. Ya’qub (1363), Al-Kafi, trans. By Ghaffari, Akhundi, Dar-ol-Kotob al-Islamiyyeh
[4]. Altamimi Alamedi Abdolvahedi, Ghurar al-Hikam wa Durar al-Kalim, trans.by Ansari, Bita, Sahhafi Arman
[5]. Al-Majlisi, Muhammad Baqir (1403 A.H.), Bihar al-Anwar, Dar-al Ahya'-al athra-alArabi
[6]. Al-Hurr al-‘Amili, Muhammad Ibn Hassan, (1409 A.H.), Wasa’il al-Shi’at, Aal-al-Bayt Institution
[7]. Al-Shaykh al-Mufid, Al-Ikhtisas, Edited by Ghaffari and Moharrami, 1413(A.H.) Al-mo'tamar al-aalami le-alfiyah al-sheykh al-Mofid
[8]. Al-Shaykh al-Mufid, Mir-Cha, Al'yada, Bahao'ddin, Khoramshahi, "Farhang –O—Din" 1374, Tarhe Nou
[9]. Bashiriyeh, Hossein,"Political philosophy of John Zalz", Etelaat-e Siayasi-Egtesadi, No. 1 and 2, Eleventh year
[10]. Enayat, Hamid, The foundation of political philosophy in the West, 1377, Tehran University
[11]. Faiz al-Islam, S.A.N, Translation and Interpretation of Nahj-al-Balagha, 1328(A.H.) Sepehr
[12]. Fouladvand, Ezatolah, Wisdom in Politics, Tarhe-nou, Bita
[13]. Jordac, George, al-Imam ‘Ali Sawt al-‘Adalat al-Insaniyyat, translated by Khosroshahi, Khorram, Bita
[14]. Leo Strauss, "What Is Political Philosophy?" trans. By Farhang Rajaee, 1373, Elmi-Farhangi
[15]. Haghighat, Seyyed Sadig, the Principles of Political Justice, "Nagd –O- Nazar" No 2 and 3, Third Year, 1376
[16]. Jafari, Mohammad Taghi. (1979-2000)Hekmat-e- Osule- Siasiye-Isla, 1369, Bonyade- Nahj-al Balagha
[17]. Katuzian, Naser, Law and Justice,"Nagd-O-Nazar" 1376, No 2 and 3, Third Year
[18]. Mottahari, Morteza, Divine Justice, 1361, Sadra
[19]. Mottahari, Morteza, The mutual service of Islam and Iran,1359, Sadra
[20]. Rezaian, Ali, Principles of Management, 1374, SAMT Publication
[21]. Saduq Ibn Babawayh, Muhammad Bin Ali, Al-Amali, 1376, Ketabchi
[22]. Saduq Ibn Babawayh, Man la yahduruhu al-Faqih 1413(A.H.) Jame'eyeh Modarresin Qom
[23].Siyahpoush, Seyyed Mahmud, Human Relations in Islamic Management, 1401 (A.H.) Jame'eyeh Modarresin Qom.
[24]. Taheri, Abolghasem, The history of political thought in the West, 1375, Ghomes.