عموم محقّقان، علامه طباطبایی را بیشتر با کتاب المیزان فی تفسیر القرآن میشناسند؛ امّا آنچۀ دربارۀ ایشان کمتر بیان شده، آن است که این مفسّر بزرگِ قرن، قبل از نگارش این تفسیر، کتاب تفسیر البیان فی الموافقة بین الحدیث و القرآن را به رشته تحریر در آورده است. سؤالی که در اینجا مطرح است آن است که علّت این تألیف دوبارۀ تفسیر چیست؟ در این مقاله با روش توصیفی – تحلیلی به روش شناسی تفسیر البیان و مقایسۀ اجمالی آن با تفسیر المیزان و نیز ویژگیهایی که این تفسیر را از تفسیر المیزان متمایز ساخته است، میپردازیم. به نظر نگارندگان، از آنجا که تألیف کتاب از سوی علامه طباطبایی بنا بر موقعیت شناسی و درک نیازهای روز بود؛ زمانی که وی هجمۀ شدید دشمنان برای نشان دادن مخالفت قرآن و احادیث را مشاهده کرد، برای پاسخگویی به این یاوهگوییها تفسیر البیان را تألیف کرد. همین مفسّر، زمانی که خردهگیری مخالفان شیعه نسبت به فقدان یک تفسیر فاخر اجتهادی و جامع در میان شیعه را مشاهده کرد، به تألیف تفسیر المیزان همّت گماشت. همچنین وی در عین اینکه به مسائل عقلی در این تفسیر توجه ویژه داشت، از پرداختن به روایات نیز غافل نبود و معتقد بود اساس روش او در این تفسیر، همان روشی است که ائمۀ(ع) در روایات ما را به آن رهنمون شدهاند. لذا میتوان گفت که تفاوت دغدغۀ اصلی علامه در زمان تألیف این دو اثر فاخر، موجب تفاوتهای شکلی و ساختاری میان آنها شده است.
فقیه ایمانی, سید محمد رضا, & مصلائی پور, عباس. (1393). روش علامه طباطبایی در تفسیر«البیان فی الموافقة بین الحدیث و القرآن» در مقایسۀ اجمالی با تفسیر «المیزان». پژوهش های قرآن و حدیث, 47(1), 131-152. doi: 10.22059/jqst.2014.51936
MLA
سید محمد رضا فقیه ایمانی; عباس مصلائی پور. "روش علامه طباطبایی در تفسیر«البیان فی الموافقة بین الحدیث و القرآن» در مقایسۀ اجمالی با تفسیر «المیزان»", پژوهش های قرآن و حدیث, 47, 1, 1393, 131-152. doi: 10.22059/jqst.2014.51936
HARVARD
فقیه ایمانی, سید محمد رضا, مصلائی پور, عباس. (1393). 'روش علامه طباطبایی در تفسیر«البیان فی الموافقة بین الحدیث و القرآن» در مقایسۀ اجمالی با تفسیر «المیزان»', پژوهش های قرآن و حدیث, 47(1), pp. 131-152. doi: 10.22059/jqst.2014.51936
VANCOUVER
فقیه ایمانی, سید محمد رضا, مصلائی پور, عباس. روش علامه طباطبایی در تفسیر«البیان فی الموافقة بین الحدیث و القرآن» در مقایسۀ اجمالی با تفسیر «المیزان». پژوهش های قرآن و حدیث, 1393; 47(1): 131-152. doi: 10.22059/jqst.2014.51936