Validation of the Book “‘Irshᾱd al-Quloub ilᾱ al-Sawᾱb”

Document Type : Research Paper

Authors

1 Associate Professor, Department of Qur’an and Hadith Sciences, Faculty of Islamic studies and Theology, Ilam University, Ilam, Iran

2 PhD Student, Department of Qur’an and Hadith Sciences, Faculty of Islamic studies and Theology, Ilam University, Ilam, Iran

Abstract

The book "'Irshᾱd al-Quloub ilᾱ al-Sawᾱb," by the great Shiite scholar Hassan bin Abi al-Hassan Muhammad Daylamῑ on ethics, contains sermons and advices from the Qur'an, Hadith and early scholars, which has been praised and concerned by Shiite scholars. Since the most important feature of the book is its warm, eloquent and effective expression in preaching and teaching, it seems that it can be a valuable source in the field of education. Accordingly, this paper mainly aims to evaluate its validity, based on the question: "What is the level of validity of its hadiths?" This research analyzes the book 'Irshᾱd al-Quloub based on the descriptive-analytical method. Findings reveal that, in addition to the author's pleasant talking method, hadiths of the book have been collected through the criterion of narrative fame. Also, due to some narrative weaknesses within the book, it ranks in the third place among Shiite books.

Keywords

Main Subjects


ابن فهد حلى، احمد بن محمد؛ عده الداعی و نجاح المساعی؛ قم؛ نشر دارالکتب اسلامیه؛ 1407.
احمدیان، مینا و حسن بن محمد دیلمی؛ دانشنامۀ‌ جهان اسلام، زیر نظر غلامعلی حداد عادل؛ تهران؛ بنیاد دایرة المعارف اسلامی؛ 1393.
احمدی میانجی، علی؛ مکاتیب الرسول (ص)؛ بی‌جا؛ دارالحدیث؛ بی‌تا.
اسد بیگی، اردشیر و حمیده طلائی؛ بررسی بنیش و نگرش در غررالاخبار و درر الآثار فی مناقب ابی الائمه الأطهار؛ مجلۀ‌ تاریخ و تمدن اسلامی؛ شمارۀ‌ 29؛ صص 124-103؛ 1398.
افندی، عبدالله بن عیسی‌بیگ؛ ریاض العلماء و حیاض الفضلاء؛ دمشق؛ مطبعة الخیام؛ بی‌تا.
امین، سید محسن؛ اعیان شیعه؛ تحقیق حسن امین؛ بیروت؛ دارالتعارف للمطبوعات؛.1403
آقابزرگ تهرانی، محمد محسن؛ الذریعة إلى ‏تصانیف ‏الشیعة؛ قم؛ اسماعیلیان؛ 1408.
بحرانی، سید هاشم؛ حلیة الأبرار فی أحوال محمد و آله الأطهار (ع)؛ قم؛ مؤسسة المعارف الإسلامیة؛ بی‌تا.
بحرانى اصفهانى، عبدالله بن نورالله؛ عوالم العلوم و المعارف والأحوال-الإمام علی بن أبی طالب (ع)‏؛ تحقیق محمدباقر موحد ابطحى اصفهانى؛ قم‏؛ مؤسسة الإمام المهدى (عج) ‏؛ 1382.
بحرانى، سید هاشم بن سلیمان‏؛ البرهان فی تفسیر القرآن‏؛ قم‏؛ مؤسسه بعثه‏؛ 1374.
بحرانى، سید هاشم بن سلیمان‏؛ مدینة معاجز الأئمة الإثنی عشر؛ قم‏؛ مؤسسة المعارف الإسلامیة؛ 1413‏.
بروجردى، آقا حسین‏؛ جامع أحادیث الشیعة؛ تهران‏؛ انتشارات فرهنگ سبز؛ 1386.
بغدادی، اسماعیل باشا؛ هدیة العارفین اسماء المولفین و آثار المصنفین من کشف الظنون؛ بیروت؛ دارالکتب العلمیه؛1413.
پاک‌نیا، عبدالکریم؛ آشنایی با منابع معتبر شیعه: ارشاد القلوب الى الصواب؛ نشریۀ‌ مبلغان؛ ش122؛.1389
حایری، سید مهدی و حسن بن محمد دیلمی؛ دایرةالمعارف تشیع؛ زیر نظر احمد صدر حاج سید جوادی و دیگران؛ تهران؛ نشر شهید سعید محبی؛ 1378.
حر عاملی، محمد بن حسن؛ الجواهر السنیة فی الاحادیث القدسیة؛ قم؛ مکتبة المفید؛ 1104.
حر عاملی، محمد بن حسن؛ امل الآمل؛ قم؛ دارالکتاب الاسلامی؛ تحقیق سید احمد حسینی؛ بی‌تا.
حر عاملى، محمد بن حسن‏؛ وسائل‌الشیعة؛ قم‏؛ مؤسسة آل‌البیت (ع)؛ 1409‏.
حسینی جلالی، سید محمد حسین؛ فهرس التراث؛ قم: دلیل ما؛ 1422.
حکیم طباطبایی، سید محسن؛ حقایق الاصول؛ قم؛ مؤسسه آل‌البیت؛ 1427.
خویی، سید ابوالقاسم؛ مصباح‌الاصول؛ نجف؛ مؤسسة احیاء آثار الامام الخوئی؛ 1386.
خویی، سید ابوالقاسم؛ معجم الرجال الحدیث و تفصیل طبقات الرواة؛ قم؛ دفتر نشر آیت‌الله خویی (ره)؛ بی‌تا.
دیلمی، حسن بن ابی‌الحسن؛ ارشاد القلوب الی الصواب؛ محقق سید هاشم میلانی، قم، مؤسسۀ‌ فرهنگی و اطلاع‌رسانی تبیان؛ 1387.
دیلمی، حسن بن ابی‌الحسن؛ غرر الخبار و درر الآثار فى مناقب ابى ائمه الطهار (ع)؛ قم؛ دلیل ما؛ 1311.
دیلمی، حسن بن محمد؛ ارشاد القلوب الی الصواب؛ ترجمه سید عبدالحسین رضایی؛ تهران؛ نشر اسلامیه؛ 1377.
دیلمی، حسن بن محمد؛ ارشاد القلوب الی الصواب؛ ترجمۀ هدایت‌الله مسترحمی؛ تهران؛ نشر مصطفوی؛ 1349.
دیلمی، حسن بن محمد؛ ارشاد القلوب الی الصواب؛ قم؛ نشر شریف الرضی؛ 1412.
صدر، محمدباقر؛ دروس فی علم الاصول الجزء الاول من الحلقه الثاله؛ مؤسسۀ‌ انتشارات دار العلم؛ 1428.
طباطبایی بروجردی، سید مهدی (سید بحر العلوم)؛ الفوائد الرجالیة؛ بی‌جا؛ منشورات مکتبة الصادق؛ بی‌تا.
عاملی، بهاءالدین محمد بن حسین؛ منهاج النجاح فی ترجمۀ مفتاح الفلاح؛ تهران؛ حکمت؛ 1384.
علیزاده مقدم، بدرالسادات و ساسان طهماسبی کیهانی؛ تاریخ تحولات سیاسی؛ اجتماعی؛ اقتصادی و فرهنگی ایران از روال ایلخانان تا آغاز حکومت صفویان؛ تهران؛ انتشارات دانشگاه پیام‌نور؛ 1398.
فتال نیشابورى، محمد بن احمد؛ روضة الواعظین و بصیرة المتعظین؛ قم؛ انتشارات رضى‌؛ 1375.
فخر الشریعه، حسن؛ ترجمۀ سست و ناهنجار ارشاد القلوب؛ علوم قرآن و حدیث؛ نشریۀ‌ نور علم؛ شمارۀ‌ 48؛ 1371.
قمی؛ شیخ عباس؛ الکنی و الالقاب؛ بی‌جا؛ بی نا؛ بی‌تا.
قمی؛ شیخ عباس؛ فوائد الرضویه؛ بی‌جا؛ انتشارات مرکزی؛ 1327.
قمى، عباس‏؛ سفینة البحار؛ قم‏؛ اسوه‏؛ 1414.
کاظمی، عبدالنبی؛ تکملة الرجال؛ بی‌جا؛ مهر؛ 1425.
لطف‌آبادی، محسن و الهیار خلعتبری و عطاءالله حسنی؛ ناپایداری سیاسی در ایران قرن هشتم هجری: بررسی آماری میزان عمر حکومت‌ها و میانگین سلطنت حکام؛ مجلۀ‌ تاریخ ایران؛ دورۀ 11؛ شمارۀ‌ 1؛ 1397.
مجلسی، محمد تقی؛ مرآة العقول فی شرح أخبار آل الرسول (ص)؛ بی‌جا؛ دار الکتب الاسلامیه؛ 1404.
مجلسی، محمدباقر؛ بِحارُالاَنوار الجامعۀ لِدُرَرِ أخبارِ الأئمةِ الأطهار؛ بیروت؛ مؤسسة وفاء؛ 1403.
مدنی بجستانی، محمود؛ فرهنگ کتب حدیثی شیعه؛ تهران؛ مؤسسۀ‌ انتشارات امیر کبیر؛ 1385.
مدنى، علیخان بن احمد؛ الدرجات الرفیعة فى طبقات الشیعة؛ بیروت؛ مؤسسة الوفاء؛ 1983.
مظفر، محمدرضا؛ اصول الفقه؛ بیروت؛ مؤسسة اعلمی للمطبوعات؛ 1410.
معارف، مجید؛ جوامع حدیثی اهل‌سنت؛ تهران، سازمان سمت؛ 1396.
موسوی خوانساری، محمد باقر؛ روضات الجنات فی احوال العلماء و السادات؛ قم: اسماعیلیون؛ 1390.
ناصری مقدم، حسین و محمد فقیهی و عباس علی سلطانی؛ نارسائی شهرت روایی در عرصۀ‌ فقه و حدیث؛ مجلۀ‌ فقه و اصول؛ تابستان 1392؛ شمارۀ‌ 93؛ صص 57 تا 74.
نورى، حسین بن محمدتقی؛ مستدرک‌الوسائل و مستنبط المسائل‏؛ قم‏؛ مؤسسة آل‌البیت (ع)؛ 1408.