Variant Readings Preferred by Persians in Safavid Era

Document Type : Research Paper

Author

Assistant Professor, Institute for Humanities and Cultural Studies, Tehran, Iran;

Abstract

Analyzing numerous and diverse Iranian Qur’an manuscripts surviving from the past, may shed further light on the history of transmission of the text of the Qur’an and the history of Shi’ism in Persia, a vast important region of Muslim geography. This article deals with studying the Qur’an manuscripts dating from the rise of copying the Qur’an and the formation of the Qur’an reading circles in Persia following the return of peace to the land, approximately a century after the Mongol invasion and particularly since the emergence of the Safavid state as the first national state in Persia in Islamic times. As reflected in this study, upon the decline of brilliant, inspirational, and independent reading circles, e.g. the early circles of Khorasan after the Mongol invasion, they were in time inspired by those standardized abroad and rose once again by recognizing the standard ‘seven readings’. Variant readings preferred by Persian Shi’a and the forms of recording them in the Qur’an manuscripts copied in the Safavid Persia are indicative of the fact that Persians and Ottomans concertedly preferred the reading of Ḥafṣ narrating from ‘Ᾱṣim. They frequently attested variant readings of Shuʻbah narrating from ‘Ᾱṣim, as their secondly and sometimes as the main and primary preferred reading.
 

Keywords

References

  1. منابع

    1. ابن الجزری، محمد بن محمد، غایة النهایة فی طبقات القراء، تحقیق: جمال‌الدین محمد شرف و مجدی فتحی السید؛ طنطا، دار الصحابة للتراث، 2009م.
    2. ابن مهران، احمد بن حسین، الغایة فی القراءات العشر، تحقیق: احمد فرید المزیدی، بیروت، دار الکتب العلمیة، 2007م.
    3. ابن ندیم، ابوالفرج محمد بن ابی یعقوب اسحق، کتاب الفهرست للندیم، تحقیق: رضا تجدد. تهران، بی‌نا، بی‌تا.
    4. ایازی، سید محمدعلی؛ حجتی، سید محمدباقر؛ پارچه باف دولتی، کریم، "نقش قرائت قرآن در ترجمه و تفاسیر ایرانی در قرن دهم هجری قمری"؛ فصلنامه علمی- پژوهشی تحقیقات علوم قرآن وحدیث، دانشگاه الزهرا، سال دوازدهم، شمارۀ 1، پیاپی 25، بهار 1394.
    5. جزری، محمد بن محمد، النشر فی القراءات العشر، جزری، تحقیق: علی محمد ضباع، بیروت، دار الکتب العلمیة، بی‌تا.
    6. حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، مقدمه: شهاب الدین مرعشی، بیروت، دار احیاء التراث العربی، بی‌تا.
    7. خزاعی، ابی الفضل محمد بن جعفر، المنتهی و فیه خمس عشرة قراءة، تحقیق: محمد شفاعت ربانی، مدینة منوره، مجمع الملک فهد لطباعة المصحف الشریف، 1434هـ.ق.
    8. دانی، عثمان بن سعید، کتاب التیسیر فی القراءات السبع، تصحیح: اوتو پرتزل، دار الکتب العلمیه، بیروت، منشورات محمد علی بیضون، 2005م.
    9. ذهبی، محمد بن احمد، سیر الاعلام النبلاء، تحقیق: شعیب ارناووط، بیروت، مؤسسة الرسالة، 1994م.
    10. ----------، معرفة القراء الکبار علی الطبقات و الأعصار، تحقیق: طیار آلتی قولاچ، استانبول، مرکز البحوث والاسلامیه التابع لوقف الدیانة الترکی، 1416هـ.ق.
    11. رافعی قزوینی، عبدالکریم بن محمد، التدوین فی اخبار قزوین، تحقیق: عزیزالله عطاردی قوچانی، بیروت، دار الکتب العلمیه، منشورات محمد علی بیضون، 1365ه.ش.
    12. رحمتی، محمد کاظم، "اندرابی و کتاب الایضاح فی القراءات: متنی کهن از کرامیان خراسان"، آینۀ میراث، دورۀ جدید سال دوم، شمارۀ چهارم، پیاپی 27، زمستان 1383.
    13. ستوده نیا، محمدرضا، "نگرشی بر قرائت عاصم به روایت شعبه و تاثر آن بر تفسیر شیعی در عهد صفویه"، مجلۀ پژوهشی دانشگاه اصفهان، جلد چهادهم، شمارۀ 2، پاییز و زمستان 1381.
    14. شاطبی، قاسم بن فیره، حرز الامانی و وجه التهانی فی القراءات السبع، قاهره، مکتبة الازهر الشریف، 2001م.
    15. مقدسی، شمس الدین محمد بن احمد، احسن التقاسیم فی معرفة الاقالیم، لایدن، بریل، 1877م.
    16. موسوی بجنوردی، کاظم، تاریخ جامع ایران، جلد 14، "تاریخ علوم قرآن و حدیث در ایران"، احمد پاکتچی، تهران، مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، 1393ه.ش.
    17. مؤلف ناشناخته، تاریخ سیستان، تحقیق: محمد تقی بهار، تهران، پدیده خاور، 1366 ه.ش.
    18. وحیدنیا، آلاء." ملاحظاتی در تصحیح مخطوطات کهن قرآنی برمبنای شیوۀ کارل لاخمان در تصحیح متون"، دوفصلنامۀ تاریخ و تمدن اسلامی، دورۀ 15، 1 (پیاپی 29)، بهار و تابستان 1398.
    19. هذلی، یوسف بن علی بن جبارة ابن محمد بن عقیل، الکامل فی القراءات العشر و الاربعین الزائده علیها، تحقیق: جمال بن السید بن رفاعی الشایب، بی‌جا، مؤسسه سما للنشر و التوزیع، 2007م.
    20. نسخۀ خطی، رساله در قرائت عاصم، عمادالدین استرآبادی، نسخۀ شمارۀ 008/۱۳۹۳.۰۴.۰۶۲۰۰م، موزۀ ملک.
    21. نسخۀ خطی، منهل العطشان فی رسم احرف القرآن، طاهر بن عرب بن ابراهیم اصفهانی (حافظ قاری ابوالحسن فخرالدین)، نسخۀ شمارۀ 1102767، کتابخانۀ ملی ایران.
    22. نسخۀ خطی، تحفة القراء یا تحفظ القاری، مصطفی بن ابراهیم قاری، نسخۀ شمارۀ IR10-35536، کتابخانۀ مجلس شورای اسلامی.
Quranic Sciences and Tradition
Volume 55, Issue 2
March 2023
Pages 528-505

Files

Share

How to cite

Statistics