Ibn Barrajān’s Exegetical Methodology in “Tanbīh al-Afhām”

Document Type : Research Paper

Author

Assistant Professor of Religions and Mysticism, Department of Islamic Studies, University of Isfahan

Abstract

One of the prominent exegeses of the Islamic West is the book Tanbīh al-Afhām ilā Tadabbur al-Kitāb al-Ḥakīm wa Ta'arruf al-Āyāt wa al-Naba’ al-‘Aẓīm by Ibn Barrajān, the mystic and the Andalusian exegete in the sixth century AH. The purpose of this article is to review Ibn Barrajān’s exegetical methodology in his book. The present article is done on the basis of documentary, descriptive-analytical method and with regard to the methodological issues of Qur’anic exegesis. Findings show that the exegesis of the Qur’an from Ibn Barrajān’s view is the discovery of the exoteric and esoteric meanings of the verses. Such discovery requires spiritual growth and the purification of the exegete’s soul. Tanbīh al-Afhām is a discontinuous sequential (accordance to the revelation order) and Ijtihādī exegesis that uses the methods of the interpretation of the Qur’an by the Qur’an and traditional-base (ma’thūr), containing mystical and Ash’arite theological tendencies. In Tanbīh al-Afhām, Ibn Barrajān focuses on the types of evidences for understanding the verses, the verbal and nonverbal continuous and discontinuous evidences. In explaining the meaning of verses, he quotes from Sunni hadith collections, as well as he brings forth and criticizes other exegete’s opinions and then reports some verses from Testaments.
 

Keywords


[1]. قرآن­کریم.
[2]. ابن­ابّار، محمدبن­عبدالله (2008). التکمله لکتاب­الصله. تصحیح و تعلیق: جلال اسیوطی، جلد 2، بیروت، دارالکتب­العلمیه.
[3]. ابن­ابی­زمنین، محمدبن­عبدالله (2003). تفسیر ابن­ابی­زمنین. جلد 1، بیروت، دارالکتب­العلمیه.
[4]. ابن­العربی، ابوبکر محمد­بن­عبدالله (1408). احکام القرآن. تحقیق: علی محمد بجاوی، جلد1، بیروت، دارالجیل.
[5].ابن­برّجان، عبدالسلام­بن­عبدالرحمن (2016). ایضاح الحکمه بأحکام العبره. تحقیق و مقدمه: جرهارد بورینغ و یوسف کاسویت، لیدن، بریل.
[6]. ـــــــــ (2013). تفسیر ابن­برّجان: تنبیه الأفهام الی تدبر الکتاب الحکیم و تعرف الایات و النبا العظیم. مجلدات 1ـ5، تحقیق: احمد فرید­المزیدی، بیروت، دارالکتب­العلمیه.
[7]. ــــــــ (2010). شرح اسماء الله الحسنی. جلد 2، تحقیق و تعلیق: احمد فرید المزیدی، بیروت، دارالکتب­العلمیه.
[8]. ابن­جزری، شمس­الدین محمد (1429). غایه­النهایه فی طبقات­القراء. تحقیق: جمال‌الدین محمد شرف و مجدی فتحی السید، جلد 2، طنطا، دارالصحابه للتراث.
[9]. ابن­جُزَی، محمدبن­احمد (1415). التسهیل لعلوم­التنزیل. تصحیح: محمد سالم هاشم، جلد 1، بیروت، دار‌الکتب العلمیه.
[10]. ابن­حزم، علی­بن­احمد (2007)، رسائل ابن­حزم اندلسی. تحقیق: احسان عباس، چاپ دوم، جلد 2، بیروت، المؤسسه­العربیه للدراسات و النشر.
[11]. ابن­خطیب، لسان­الدین محمدبن­عبدالله (1424). اعمال­الاعلام فیمن بویع قبل الاحتلام من ملوک الاسلام و مایتعلق بذلک من الکلام. تحقیق: سید کسروی حسن، جلد 2، بیروت، دارالکتب­العلمیه.
[12]. ابن­طرهونی، محمد­بن­رزق (1426). التفسیر و المفسرون فی غرب افریقیا. بیروت، دارابن­الجوزی.
[13]. ابن­عطیه، عبد­الحق­بن­غالب (1422). المحرر الوجیز فی تفسیر الکتاب العزیز. تحقیق: عبدالسلام عبدالشافی محمد، جلد 1، بیروت، دارالکتب­العلمیه.
[14]. ابوحیان اندلسی، محمد­بن­یوسف (1420). البحرالمحیط فی التفسیر. تصحیح: صدقی محمد جمیل، جلد 1، بیروت، دارالفکر.
[15]. اشعری، ابوالحسن علی­بن­اسماعیل (1955). اللمع فی الرد علی اهل الزیغ و البدع. تحقیق: حموده غرابه، قاهره، المکتبه­الازهریه للتراث.
[16]. بابایی، علی­اکبر و دیگران (1392). روش شناسی تفسیر قرآن. زیر نظر محمود رجبی، قم و تهران، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه و سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه­ها.
[17]. باقلانی، ابوبکر محمد­بن­طیب (؟). التمهید فی­الرد علی­الملحده­المعطله و الرافضه و الخوارج و المعتزله. تحقیق: محمود محمد­الخضیری، (؟)، دار­الفکر­العربی.
[18]. ذهبی، شمس­الدین محمدبن­احمد (1414). سیر اعلام النبلاء، تحقیق: شعیب الأرنؤوط، الطبعه­العاشره، جلد 20، بیروت، مؤسسه­الرساله.
[19]. طیب حسینی، سیدمحمود و دیگران (1396). تفسیرشناسی؛ مبانی، منابع، قواعد، روش‌ها و گرایش­ها. قم، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی.
[20]. علوی­مهر، حسین (1381). روش‌ها و گرایش‌های تفسیری. قم، نشر اسوه.
[21]. عمید زنجانی، عباسعلی (1387). مبانی و روش‌های تفسیر قرآن. تهران، سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
[22]. فرامرز قراملکی، احد (1385). روش‌شناسی مطالعات دینی. ویراست دوم، مشهد، دانشگاه علوم اسلامی رضوی.
[23]. قرطبی، محمدبن­احمد (1364)، الجامع لاحکام­القرآن. جلد 1، تهران، ناصرخسرو.
[24]. القیسی، مکی­بن­ابی‌طالب (1429). الهدایه الی بلوغ النهایه. جلد 1، شارجه، جامعه­الشارقه.
[25]. مزیدی، احمدالفرید (1434). «مقدمه التحقیق و الدراسه»؛ تفسیر ابن­برّجان. بیروت، دارالکتب­العلمیه، جلد 1، صص 3ـ41.
[26]. مؤدب، رضا (1380). روش‌های تفسیر قرآن. قم، دانشگاه قم و انتشارات اشراق.
[27]. وصفی، محمدرضا و سیدروح­الله شفیعی (1392). «نگرشی روشمند به جایگاه عهدین در تفسیر قرآن با تکیه بر الگوی نشانه شناختی بینامتنیت». دو فصلنامۀ علمی ـ پژوهشی تحقیقات علوم قرآن و حدیث دانشگاه الزهرا، تهران، سال دهم، شمارة 2، زمستان، شمارۀ پیاپی 20، صص 225ـ256.
[28]. Bowering, Gerhard and Yousef Casewit (2016). “Ibn Barrajan: His Life and Work”, A Qur’an Commentary by Ibn Barrajan, Leiden, Brill, pp. 1- 46.
[29]. Casewit, Yousef (2014). The Forgotten Mystic: Ibn Barrajan and the Andalusian Mu’tabirun, Ph. D. Dessertation, Yale University.
[30]. ---------- (2017). The Mystics of al-Andalus: Ibn Barrajan and Islamic Thought in the Twelfth Century, Cambridge University press, UK.
[31]. Lopez, Adday H. (2017). “Qur’anic Studies in al-Andalus: An Overview of the State of Research on qira’at and tafsir”, Journal of Qur’anic Studies, 19.3, 74- 102.