Documentary Analysis of Exegetes’ Evidence in Explaining the Characteristics and the Miraculous Aspect of the She-Camel of Salih

Document Type : Research Paper

Authors

1 Assistant Professor, Department of Quranic and Hadith Sciences, Faculty of Theology and Ahl al-Bayt Studies, University of Isfahan, Isfahan, Iran.

2 PhD Student, Department of Quranic and Hadith Sciences, Faculty of Theology and Ahl al-Bayt Studies, university of Isfahan, Isfahan, Iran

Abstract

Explaining the Quranic stories (qaṣaṣ al-Qurʾān) and demonstrating their epistemological objectives is counted among the principal duties of the Quranic exegetes. Accordingly, a portion of exegetes’ reflections on Quranic narratives has been conducted. However, a study of exegetical works reveals that early exegetes sometimes move beyond the apparent meanings (ẓāhir) of the verses concerning stories, and, by relying on narrations or historical reports, endeavor to explain dimensions and layers that are not explicitly presented in the text of the Holy Quran. For example, the Quran, in numerous verses, alludes to the she-camel of Prophet Salih (as) using expressions such as “āyah” (sign), “bayyinah” (clear evidence), and “fitnah” (trial). Nonetheless, it neither explains the details surrounding the emergence of the she-camel nor its characteristics and the rationale for its being considered a miracle, which has given rise to various ambiguities regarding it. Consequently, the exegetes have spoken in a dispersed manner when explaining these features and responding to related questions, and have strayed from focusing on the guiding aspect of this story. This article aims, through a study of exegetical works and reviewing the views presented, to clarify the evidentiary basis of their interpretations, thereby establishing their adherence to interpretive sources and indications. The results indicate that although the exegetes have drawn on Quranic verses, narrations, earlier exegetical works, and historical reports collectively in interpreting the verses related to the she-camel of Salih (as), most of the views expressed lack a solid exegetical foundation.

Keywords

Main Subjects


قرآن‌کریم.
آلوسی، محمود بن عبدالله (1415ق). روح المعانی فی تفسیر القرآن العظیم و السبع المثانی.‌دار الکتب العلمیه. منشورات محمد علی بیضون.
ابن‌عاشور، محمد طاهر (1420ق). تفسیر التحریر و التنویر المعروف بتفسیر ابن‌عاشور. مؤسسه التاریخ العربی.
ابن‌عطیه، عبدالحق بن غالب (۱۴۲۲ق). المحرر الوجیز فی تفسیر الکتاب العزیز. بیروت:‌دار الکتب العلمیة.
ابن‌غضائری، احمد بن حسین (۱۳۸۰ش). الرجال لإبن‌الغضائری. قم: مؤسسه علمی فرهنگی‌دار الحدیث. سازمان چاپ و نشر.
ابن‌کثیر، اسماعیل بن عمر (1419ق). تفسیر القرآن العظیم (ابن‌کثیر). بیروت:‌دار الکتب العلمیه.
ابوالفتوح رازی، حسین بن علی (1408ق). روض الجنان و روح الجنان فی التفسیر القرآن. آستان قدس رضوی. بنیاد پژوهشهای اسلامی.
اسدی، علی (1398ش). کارکردشناسی تکرار قصه‌های قرآن با تأکید بر همبستگی آیات سوره‌ها در هدف (مطالعۀ موردی قصۀ قوم ثمود). پژوهش‌های قرآنی، 24 (3)
اندلسی، ابوحیان (1413ق). البحر المحیط فی التفسیر.‌دار الفکر.
بیضاوی، عبد الله بن عمر (1418ق). أنوار التنزیل و أسرار التأویل (تفسیر البیضاوی).‌دار إحیاء التراث العربی.
ثعلبی، احمد بن محمد (1422ق). الکشف و البیان فی تفسیر القرآن. بیروت:‌دار إحیاء التراث العربی.
جعفری، یعقوب (1376ش). تفسیر کوثر. مؤسسه انتشارات هجرت.
حلی، حسین بن کمال الدین (۱۳۸۶ش). زبدة الأقوال فی خلاصة الرجال. قم: مؤسسه علمی فرهنگی‌دار الحدیث. سازمان چاپ و نشر.
حوی، سعید (1424ق). الأساس فی التفسیر.‌دار السلام.
زمخشری، محمود بن عمر (1407ق). الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل و عیون الأقاویل فی وجوه التأویل.‌دار الکتاب العربی.
شجاعی، زینب؛ طباطبائی امین، طاهره سادات (1396ش). داستان قوم ثمود در قرآن و یافته‌های جغرافیایی معاصر. مطالعات تطبیقی قرآن پژوهی. 2 (3)، 75-97.
شریفی اقدم، محمود (1397ش). بررسی پیامبری حضرت صالح (ع) در قوم ثمود. فصلنامه فرهنگ زیارت، (37)، 51-62.
شلتوت، محمود (1389). تفسیر قرآن کریم: ترجمه محمدرضا عطایی. مشهد: انتشارات آستان قدس رضوی.
صادقی تهرانی، محمد (1406ق). الفرقان فی تفسیر القرآن بالقرآن و السنه. بیروت: مؤسسه الاعلمی للمطبوعات.
طباطبائی، محمد حسین (1390ق). المیزان فی تفسیر القرآن. مؤسسه الاعلمی للمطبوعات.
طبرسی، فضل بن حسن (1412ق). تفسیر جوامع الجامع. حوزه علمیه قم. مرکز مدیریت.
ــــــــــ (1372ش). مجمع البیان فی تفسیر القرآن. ناصر خسرو.
طبری، محمد بن جریر (1422ق). جامع البیان عن تأویل آی القرآن. قاهره: دارالهجر.
طوسی، محمد بن حسن (بی تا). التبیان فی التفسیر القرآن.‌دار إحیاء التراث العربی.
ــــــــــ (۱۴۲۷ق). رجال الطوسی. قم: جماعة المدرسین فی الحوزة العلمیة بقم. مؤسسة النشر الإسلامی.
طیب، عبد الحسین (1369ش). اطیب البیان فی تفسیر القرآن. اسلام.
فخر رازی، محمد بن عمر (1420ق). التفسیر الکبیر (مفاتح الغیب).‌دار إحیاء التراث العربی.
فضل‌‌الله، محمدحسین (۱۴۳۹ق). تفسیر من وحی القرآن. بیروت:‌دار الملاک للطباعة و النشر و التوزیع.
قرائتی، محسن (1388ش). تفسیر نور. مرکز فرهنگی درس‌هایی از قرآن.
قرشی بنایی، علی اکبر (1412ق). تفسیر احسن الحدیث. بنیاد بعثت، مرکز چاپ و نشر.
قرطبی، محمد بن احمد (1364ش). الجامع الأحکام القرآن. ناصر خسرو.
قطب، سید (1425). فی ظلال القرآن. بیروت: دارالشروق.
کشی، محمد بن عمر (۱۴۰۴ق). اختیار معرفة الرجال. قم: مؤسسة آل البیت (ع) لإحیاء التراث.
کرمی، محمد (1402ق). التفسیر لکتاب الله المنیر. علمیه قم (چاپخانه).
کیانی، فاطمه؛ حاجی اسماعیلی، محمد رضا؛ پرچم، اعظم (1398ش). کارکرد تصویر‌پردازی در تبیین داستان ناقۀ حضرت صالح (ع) و رهیافت‌های تربیتی آن در بافت موقعیتی آیات قرآن. تحقیقات علوم قرآن و حدیث دانشگاه الزهرا (س)، 16 (2)، 1-29. https://doi.org/10.22051/tqh.2019.20981.2074
ماتریدی، محمد بن محمد (1426ق). تأویلات اهل السنه. بیروت: دارالکتب العلمیه.
مغنیه، محمد جواد (1424ق). التفسیر الکاشف.‌دار الکتاب الإسلامی.
مکارم شیرازی، ناصر (1371ش). تفسیر نمونه.‌دار الکتب الإسلامیه.
نجاشی، احمد بن علی (۱۳۶۵ش). رجال النجاشی. قم: جماعة المدرسین فی الحوزة العلمیة. مؤسسة النشر الإسلامی.