A Critical Review of the Ineffectiveness Perception of Asbāb al-Nuzūl Narrations in “Qur’an by Qur’an Interpretations” with Emphasis on Tafsir al-Mīzān

Document Type : Research Paper

Authors

1 PhD Student, Department of Quran and Hadith Studies, Faculty of Theology and Islamic Studies, Farabi College of University of Tehran, Qom, Iran.

2 Professor, Department of Quran and Hadith Studies, Faculty of Theology and Islamic Studies, Farabi College of University of Tehran, Qom, Iran.

3 Associate Professor, Department of Quran and Hadith Studies, Faculty of Theology and Islamic Studies, Farabi College of University of Tehran, Qom, Iran

Abstract

Exegetes' approaches to narrations of asbāb al-nuzūl (occasions of revelation) can be categorized into three methodologies: explanatory, analytical, and historical. In the contemporary era, coinciding with the prevalence of the method of interpreting the Qur'an by the Qur'an itself, a distinct approach toward asbāb al-nuzūl narrations has emerged, which we term the analytical approach. Proponents of this approach have established criteria for evaluating the chain of transmission (sanad) and the text (matn) of narrations, thereby systematizing the use of asbāb al-nuzūl narrations in tafsir. Concurrently, there has arisen a notion that asbāb al-nuzūl narrations hold no functional role in these interpretations. The authors, through studying such tafsir works, have arrived at conclusions opposing this notion and regard it as untenable. Based on the conducted studies, asbāb al-nuzūl narrations in al-Mīzān (and other tafsir works) can be divided into three categories: 1) narrations with direct functional role, 2) narrations with indirect functional role, and 3) narrations without functional role. This research, using a descriptive-analytical method, aims to demonstrate the efficacy of asbāb al-nuzūl narrations in Qur'anic interpretations by the Qur'an, showing that certain verses have been wholly interpreted relying on these narrations. Concrete examples from al-Mīzān, as a pioneer of this approach, have been selected. The findings confirm the functional effectiveness of asbāb al-nuzūl narrations in this tafsir.

Keywords

Main Subjects

References

قرآن کریم (1373). ترجمه: ناصر مکارم شیرازی. قم:دفتر مطالعات تاریخ و معارف اسلامی.
ابن اثیر، علی بن محمد (1409ق). الکامل فی التاریخ.بی چا. بیروت: دارالکتب العلمیة.
ابن سید الناس، محمد (1406ق). عیون الاثر فی فنون المغازی و الشمائل و السیر. بی چا.بیروت: دارالقلم.
ابن سلیمان.مقاتل (1424ق).تفسیر مقاتل.چاپ اول.بیروت.دارالکتب العلمیه.
ابن کثیر (1419ق). تفسیر القرآن العظیم. چاپ اول. بیروت: دارالکتب العلمیة.
ابن هشام.عبدالملک (1412ق). السیره النبویه. چاپ اول. بیروت :سهیل ذکار.
الجمل، بسّام (2005م).اسباب النزول علما من علوم القرآن. چاپ اول. بیروت: المرکز الثقافی العربی.
آلوسی، سید محمود (1415ق). روح المعانی فی تفسیر القرآن العظیم. چاپ اول، بیروت: دارالکتب العلمیة.
بابایی، علی اکبر(1381). مکاتب تفسیری. چاپ اول. تهران: سمت.
بغوی، حسین بن مسعود (1420ق). معالم التنزیل فی تفسیر القرآن. چاپ اول. بیروت: دار احیاءالتراث العربی.
ترمذی.محمد(1418ق). سنن الترمذی. چاپ اول. بیروت : داراحیاء التراث العربی.
ثعلبی نیشابوری، احمد بن ابراهیم (1422ق). الکشف و البیان عن تفسیر القران. چاپ اول. بیروت: داراحیاء التراث العربی.
حسینی، سید موسی (1374). بررسی آماری اسباب نزول. نشریه پژوهش‌های قرانی.شماره ۱.
رازی، ابوالفتوح (1408ق). روض‌الجنان و روح‌الجنان فی تفسیر القرآن. چاپ اول. مشهد: آستان قدس رضوی.
رشید رضا، محمد (بی تا). تفسیر القرآن الکریم (المنار). بی­چا. بیروت: دارالمعرفة.
رشید، عماد الدین محمد(1420ق). اسباب النزول و اثرها فی بیان النصوص. بی چا. دمشق، دارالشهاب.
زرقانی، محمد (1998م). مناهل العرفان فی علوم القرآن. چاپ اول. بیروت: دارالفکر.
زرکشی، محمد بن بهادر (1408ق). البرهان فی علوم القرآن. چاپ اول. بیروت: دارالفکر.
زمخشری، محمود (1407ق). الکشّاف عن حقایق غوامض التنزیل. چاپ سوم. بیروت: دارالکتاب العربی.
سیوطی، جلال‌الدین( 1384). الاتقان فی علوم القرآن. چاپ پنجم. تهران: امیرکبیر.
ــــــــــ(1404ق). الدرّ المنثور فی التفسیر المأثور. چاپ اول. قم: کتابخانه آیت‌الله مرعشی.
شرف الدین.عبدالحسین (1416 ق). المراجعات.بی چا. قم مجمع جهانی اهل بیت.
شریف مرتضی، علی (1405 ق). الامالی.چاپ دوم. بیروت : بی نا.
ــــــــــ(1410 ق). الشافی فی الامامه. بی چا.تهران : موسسه الصادق.
شوکانی، محمد بن علی (1414ق). فتح الغدیر. چاپ اول. دمشق: دار ابن کثیر.
صادقی تهرانی، محمد (1365). الفرقان فی تفسیر القرآن بالقرآن. چاپ دوم.قم: فرهنگ اسلامی.
طباطبایی، سید محمدحسین(1417ق). المیزان فی تفسیر القرآن. چاپ پنجم. قم: جامعه­ی مدرّسین حوزه علمیه قم.
ــــــــــ(1379). قرآن در اسلام. چاپ دوم. قم: دفتر نشر اسلامی.
طبرسی، فضل بن حسن (1372). مجمع‌البیان فی تفسیر القرآن. چاپ سوم. تهران : ناصرخسرو.
طبری، محمد بن جریر(1412ق). جامع‌البیان فی تفسیر القرآن. چاپ اول. بیروت : دارالمعرفة.
طوسی، محمد بن حسن (بی تا). التبیان فی تفسیر القرآن. چاپ اول. بیروت : دار احیاءالتراث العربی.
عروسی حویزی، علی بن جمعه(1415ق). تفسیر نورالثقلین. چاپ چهارم. قم : اسماعیلیان.
عنایۀ، غازی حسین (1411ق). اسباب نزول القرآن. چاپ اول. بیروت : دارالجلیل.
عیاشی، محمد بن مسعود(1380).کتاب التفسیر. چاپ اول. تهران: چاپخانه علمیه.
فخر رازی، محمد بن عمر(1420ق). مفاتیح‌الغیب. چاپ سوم. بیروت : داراحیاء التراث العربی.
فیض کاشانی، محسن(1415ق). تفسیر الصافی.چاپ دوم. تهران: الصدر.
قرطبی، محمد بن احمد(1364). الجامع لاحکام القرآن. چاپ اول. تهران: ناصرخسرو.
قمی مشهدی، محمد (1368).تفسیر کنز الدقائق و بحر الغرائب. چاپ اول. تهران: وزارت ارشاد اسلامی.
کوفی، فرات بن ابراهیم (1410ق).تفسیر فرات الکوفی. چاپ اول. تهران: وزارت ارشاد اسلامی.
مفید، محمد بن النعمان(1372). الاختصاص. چاپ دوم. قم: جامعه مدرسین.
مکارم شیرازی، ناصر(1374). تفسیرنمونه. چاپ اول. تهران: دارالکتب الاسلامیه.
موسوی سبزواری، سید عبدالاعلی(1409ق). مواهب الرحمان فی تفسیر القرآن. چاپ دوم. بیروت: مؤسسه اهل‌بیت.
نجارزادگان، فتح‌الله (1391). بررسی تطبیقی تفسیر آیات ولایت. چاپ پنجم. قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
نفیسی، شادی (1379). عقل‌گرایی در تفاسیر قرن چهاردهم. چاپ اول. قم: دفتر تبلیغات اسلامی.
نیشابوری، مسلم(بی تا).صحیح مسلم.بی چا. بیروت : دارالفکر.
واحدی نیشابوری، علی بن احمد(1419ق). اسباب نزول القرآن. چاپ اول. بیروت : دارالکتب العلمیة.
Quranic Sciences and Tradition
Volume 58, Issue 1
(Spring & Summer 2025)
September 2025
Pages 135-152

Files

Share

How to cite

Statistics