%0 Journal Article %T تاریخ گذاری روایات افتاء تقیه‌ای با روش تحلیل متن و اسناد %J پژوهش های قرآن و حدیث %I دانشگاه تهران %Z 2008_9430 %A شم آبادی, مرضیه %A حسیتی, بی بی زینب %A رضاداد, علیه %D 2022 %\ 02/20/2022 %V 54 %N 2 %P 423-393 %! تاریخ گذاری روایات افتاء تقیه‌ای با روش تحلیل متن و اسناد %K اباحی‌گری %K احکام ظاهری %K تقیه %K غلو %K فتوا %K مسترشد %R 10.22059/jqst.2021.322638.669748 %X یکی از پرسش­ های بنیادین در دانش اصول فقه، امکان تقیه در بیان حکم شرعی توسط امام معصوم(ع) است. در این باره دیدگاه­ های مختلفی بین اصولیان مطرح شده است، در این پژوهش، دو روایت که تصریح بر إفتاء تقیه­ای دارد و مهم­ترین مبنای قائلان به صدور اخبار تقیه­ای از زبان امام معصوم (ع) است، با روش تاریخ­گذاری منبع و متن نقد می­شود. تاریخ­ گذاری منبع و متن این دو روایت و مقایسۀ آن با روایتی مبسوط در همین موضوع، نشان­گر درج اندیشه ­های غالیانه در این روایات با هدف نشر اباحی­گری است. معناشناسی تاریخی واژگان إفتاء، تقیه، مسترشد و شاکّ، نشان­گر ارتباط بخش مدرج این دو روایت با اندیشه ­های غالیان در قرن سوم هجری در عراق است. تحلیل کیفی و کمی این دو روایت به انضمام روایتی مفصل ­تر، که در واقع شرح و توضیح بخش مدرج دو روایت نخست، به شمار می­آید. نشان می­دهد، غرض اصلی در این سه روایت، بیان حکم شرعی نیست؛ بلکه هدف، بیان سرّی بودن طریقت و تناقض آن با ظاهر و عدم ثبات احکام شرعی به عنوان جزئی از ساختار انگارۀ اباحی­گری در قرن سوم هجری است. %U https://jqst.ut.ac.ir/article_86333_77244eea7c34a32a3f2db02a857454c2.pdf